Arbitraj Oranı Nedir?

Piyasalar arasındaki fiyat farklarından istifade ederek nakit elde etme veya hisse senedi, değerli maden gibi para ederi yüksek araçların alınıp satılabilmesi arbitraj olarak adlandırılmaktadır. Alma ve satmanın aynı anda yapılmasını şart kılan bu işlemde, akla yatırım değeri yüksek ürünlerin ucuz piyasalardan alınıp daha yüksek fiyatların yer aldığı piyasalarda satılması gelir. Risk teşkil etmeyen gelir kaynakları elde etmeye odaklanan bu işlem türü hakkında tüm merak edilenleri sizler için açıklıyor olacağız.

Arbitraj ve Arbitraj Oranı

Risksiz kar gibi kulağa oldukça büyük bir avantaj gibi gelen özellikleriyle öne çıkan arbitraj, aslında bu alanda profesyonel olanlar için dahi zorlu bir işlemdir. Alışın ve satışın tam olarak eş zamanlı gerçekleştirmesini gerektiren bu işlemde ucuz piyasalardan alınan ürünün aynı anda fiyatları yüksek piyasalarda satışı gerekir. İki piyasa arasında yapılan bu işlemde elde edilen kar, yani alış ve satış arasındaki fark ise arbitraj karı veya oranı olarak adlandırılır.

Aslında piyasalardaki bir açık, bir sorun neticesinde gelişen arbirtaj oranı, normalde aynı ürün için tek fiyatın belirlenmiş olması gerektiğinden düzenli ve doğru işleyen piyasalarda gerçekleştirilemeyen bir işlemdir. Haliyle doğru piyasaları bulmak ve bahsedildiği gibi risksiz şekilde işlem yapmak oldukça zorlayıcı olabilir.

Arbitraj Hesaplama

Arbitraj karı elde edilebilmesi yani farkın pozitif yönde olması için şu formüle başvurularak hesaplama yapılır:

• (Spot Fiyat – Vadeli Fiyat) / Vadeli Fiyat = Dolaylı Kotasyon Para Birimi Faizi – Dolaysız Kotasyon Para Faizi

Bu formülden yola çıkılarak yapılan öngörülerde spot fiyat ve teorik fiyat aralığına bakılır. İşlemden elde edilecek nihai karı ise bu formülden yola çıkarak arbitrajcı belirlemiş olacaktır.

İşlem için kullanılan farklı piyasa araçları söz konusu olmakla birlikte, hisse seneleri ile dövizler haricinde emtia benzeri varlıkların da arbitraj fırsatları arasında yeri vardır. Özellikle en çok fırsatın hangi ürünlerde ortaya çıktığını merak edenler içinse altın ve döviz piyasalarının karlılığından bahsetmek gerekecektir. Bu durumun nedenlerinden biri de uluslararası piyasalardaki altın değerinin dolar bazında belirleniyor olmasıdır. Yerel piyasalar altının güncel değerini kendi para birimi üzerinden ifade etse de bu durum altın ve türevi değerli madenlerin arbitraj karının yüksek olmasını sağlamaktadır.

Avantaj ve Dezavantajlarıyla Arbitraj

Yatırımcıların hızlı ve risksiz şekilde kazanç elde etmek için en makul seçeneklerden biri olarak gördüğü bu işlemlerle kısa vadede kara geçmek mümkündür. Ayrıca piyasalardaki ani fiyat farklarını tespit edebilen programlar bu konuda yatırımcılara yardımcı olmaktadır. Ancak teknolojinin ilerlemesiyle birlikte dataların hızlı ve anlık olarak aktarılabilir bir hal alması, arbitraj işlemlerinin hem kazancını hem yaygınlığını olumsuz şekilde etkiler. Teknolojik gelişmelerin nispeten daha sınırlı olduğu yakın tarihlerde arbitraj karı daha yüksek ise günümüzde bu işleme dair pek çok fırsat engellenmiş olmaktadır. Haliyle popüler olsa da her geçen gün uzaklaşılan bir yatırım şekli olan arbitraj giderek tarihe karışmaya devam etmektedir.

Döviz arbitraj, dolaylı ve dolaysız arbitraj olmak üzere üç tipi bulunan bu işleme dair bilinmesi gereken farklı zorluk ve dezavantajlardan bahsedilebilir. Piyasalardaki ani dalgalanmalar, teknik problemler veya işlem sırasında ödenen komisyon ücretleri bu olumsuzluklar arasından birkaçıdır.